اثر آتش‌سوزی بر ترسیب‌کربن خاک و زیتوده گیاهی در مراتع نیمه‌استپی زاگرس مرکزی

اکوسیستم‌های مرتعی حدود نیمی از خشکی‌های زمین را شامل شده و حاوی بیش از یک سوم ذخایر کربن موجود در خشکی‌های جهان می‌باشند. بنابراین، مراتع نقش مهم و پتانسیل بالایی جهت ترسیب کربن دارا می‌باشند. یکی از آشفتگی‌های مهم در مراتع، آتش‌سوزی است، که می‌تواند نقش مهمی در چرخه کربن جهانی داشته باشد. در این مطالعه اثر آتش‌سوزی بر میزان ترسیب کربن خاک و زیتوده‌گیاهی و همچنین سهم هر بخش از ترسیب کربن کل در مراتع زاگرس مرکزی ارزیابی شد. بدین منظور در شهرستان بویین و میاندشت استان اصفهان، سه سایت مرتعی (به عنوان تکرار) با آتش‌سوزی یکساله انتخاب شد و با منطقه مجاور آن مقایسه گردید. مقادیر کربن در زیتوده هوایی، زیرزمینی، لاشبرگ و خاک (عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متری) این دو منطقه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین کل ترسیب کربن در منطقه شاهد 4/39 تن در هکتار و در منطقه آتش‌سوزی 9/30 تن در هکتار بود. نتایج مربوط به سهم هر بخش از کل کربن ترسیب‌شده نیز نشان داد که بیش از 90 درصد از کل ترسیب کربن را کربن آلی خاک تشکیل می‌دهد. به‌طور کلی می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که آتش‌سوزی در این مراتع باعث هدررفت کربن ترسیب‌شده در حدود 5/8 تن در هکتار شده که سهم خاک از این کاهش، 1/5 تن در هکتار  و مجموع زیتوده گیاهی 4/3 تن در هکتار است. بنابراین، با مدیریت آتش‌سوزی در این مناطق، می‌توان نقش مهمی در حفظ کربن ترسیب‌شده در زیتوده گیاهی و خاک ایفا نمود.